Page 91 - BKT Annual Report 2023

RAPORTI VJETOR 2023 22
Shënime mbi Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2023
(shprehur në USD, nëse nuk është shënuar ndryshe)

të kredisë. Në vlerësimin nëse rreziku i kredisë i një aktivi ka rritur ndjeshëm Grupin merr parasysh informacionin cilësor dhe sasior të
arsyeshëm dhe të mbështetur përpara. Referojuni shënimit 3 (g) (ix) dhe 5 (b) (ii), për më shumë detaje.
Krijimi i grupeve të aktiveve me karakteristika të ngjashme të rrezikut të kredisë: Kur ECL-të maten në baza kolektive, instrumentet
financiare grupohen në bazë të karakteristikave të rrezikut të përbashkët. Referojuni shënimit 3 (g) (ix) dhe 5 (b) (ii), për detajet e
karakteristikave të shqyrtuara në këtë aktgjykim.
Grupi monitoron përshtatshmërinë e karakteristikave të rrezikut të kredisë në mënyrë të vazhdueshme për të vlerësuar nëse ato
vazhdojnë të jenë të ngjashme. Kjo është e nevojshme për të siguruar që karakteristikat e rrezikut të kredisë të ndryshojnë, ka ri-
segmentim të duhur të aktiveve. Kjo mund të rezultojë në krijimin e portofolave të rinj ose në lëvizjen e aktiveve në një portofol ekzistues
që reflekton më mirë karakteristikat e ngjashme të rrezikut të kredisë të atij grupi të aktiveve. Ri-segmentimi i portofoleve dhe lëvizja
midis portofoleve është më e zakonshme kur ka një rritje të ndjeshme të rrezikut të kredisë (ose kur kjo rritje e rëndësishme ndryshon)
dhe kështu aktivet lëvizin nga 12-mujore në ECL-të e jetës, ose anasjelltas, por kjo mund të ndodhë edhe brenda portofoleve që
vazhdojnë të maten në të njëjtën bazë të ECL-ve 12-mujore ose të jetës, por shuma e ndryshimeve të ECL sepse rreziku i kredisë së
portofoleve ndryshon.
Modelet dhe supozimet e përdorura: Grupi përdor modele të ndryshme dhe supozime në matjen e vlerës së drejtë të aktiveve financiare
si dhe në vlerësimin e ECL. Gjykimi zbatohet në identifikimin e modelit më të përshtatshëm për secilin lloj të aktivit, si dhe për përcaktimin
e supozimeve të përdorura në këto modele, duke përfshirë supozimet që lidhen me drejtuesit kryesorë të rrezikut të kredisë. Shih
shënimin 3 (g) (ix) dhe 5 (b) (ii) për më shumë detaje mbi ECL dhe shënimin 3 (g) (viii) për më shumë detaje mbi matjen e vlerës së drejtë.

Të dhenat e përdorua në modelin e aplikuar për zbatimin e kërkesave të SNRF 16
Kostot direkte fillestare
Një njësi ekonomike mund të përjashtojë kostot fillestare direkte nga matja e aktivit të të drejtës së përdorimit në datën e aplikimit
fillestar. Bazuar në SNRF 16, nëse qiramarrësi zgjedh të zbatojë standardin me aplikimin e modifikuar retrospektiv, qiramarrësi do të
zgjedhë, për çdo qira më vete, të matë aktivin e të drejtës së përdorimit me:

Opsioni 1 - vlerën e tij kontabël sikur SNRF 16 të ishte aplikuar që nga data e fillimit, por e skontuar duke përdorur normën e huamarrjes
shtesë të qiramarrësit në datën e aplikimit fillestar. Lehtësimi praktik për të përjashtuar kostot fillestare direkte nga matja e aktivit të të
drejtës së përdorimit në datën e aplikimit fillestar është e zbatueshme në opsionin 1 ose;

Opsioni 2 - një shumë e barabartë me detyrimin e qirasë, rregulluar nga shuma e çdo pagese të parapaguar ose të qirasë të akorduar
në lidhje me atë qira. Edhe pse nuk është e shprehur në mënyrë të qartë në standardin e ri, lehtësimi praktik për kostot direkte fillestare
nuk është i rëndësishëm në Opsionin 2. Banka nuk e rregullon të drejtën e përdorimit të aseteve për shumat historike, p.sh. kostot
fillestare direkte.
Banka ka zgjedhur të zbatojë metodën e modifikuar retrospektive në Opsionin 2.

Aktivet me vlerë të ulët
Qiramarrësit mund të zgjedhin të aplikojnë një metodë të ngjashme me kontabilitetin aktual të qirasë operative për qiratë për të cilat
aktivi themelor ka vlerë të ulët. SNRF 16 nuk përcakton termin vlerë të ulët.
Banka Kombëtare Tregtare përdor shumën 10,000 Euro si prag dhe analizon njëkohësisht natyrën e aktivit për të vlerësuar nëse një aktiv
i dhënë me qira kualifikohet për përjashtimin e pasurisë me vlerë të ulët. Llojet e aktiveve që kualifikohen për përjashtimin e pasurisë me
vlerë të ulët mund të ndryshojnë me kalimin e kohës nëse, për shkak të zhvillimeve të tregut, çmimi i një lloji të veçantë të aktivit ndryshon.

Norma rritëse e huamarrjes
Norma e përdorur për llogaritjen e aktivit të të drejtës së përdorimit dhe detyrimit të qirasë ka marrë parasysh afatin, monedhën, rrezikun
e lidhur me bankën, sigurinë, rrezikun e lidhur me aktivin dhe mjedisin ekonomik.
Vlerat më të afërta që përputhen me këtë përkufizim janë nivelet e Normave të Transferimit të Fondeve (FTP). Afati dhe monedha e
denominimit merren në konsideratë kur ndërtohen kurbat e kthimeve për monedhat EUR / USD / ALL. Banka konsideroi në datën e
aplikimit fillestar normat e publikuara deri më 31 dhjetor 2018.

Pas shqyrtimit, Banka përcaktoi se nuk ka dallime në aspektin e sigurisë, për shkak se qiradhënësi në mënyrë efektive ka sigurinë e
zotërimit të aktivit. Prandaj, nuk u kërkuan rregullime. Meqenëse pika e fillimit është në të njëjtin juridiksion dhe në të njëjtën monedhë
si qiratë, nuk kërkohet rregullim edhe për këtë segment. Për më tepër, për aktivet të tilla si një ndërtesë zyre, duke marrë parasysh
që ato janë në një zonë të frekuentuar, nuk janë pasuri shumë jolikuide ose të specializuara, primi specifik i aseteve do të ishte zero.