Page 85 - Raport Vjetor 2022

23 Banka Kombëtare Tregtare Raport Vjetor 2022

Banka Kombëtare Tregtare Sh.a.
Shënime mbi Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur
më 31 dhjetor 2022 (shprehur në USD, nëse nuk është shënuar ndryshe)

4. Përdorimi i vlerësimeve dhe gjykimeve
Drejtimi diskuton me Komitetin e Auditimit mbi zhvillimin, zgjedhjen dhe shënimet shpjeguese të politikave dhe vlerësimeve
kritike të Bankës, dhe aplikimin e këtyre politikave dhe vlerësimeve.
Këto shënime shpjeguese mbështesin komentet mbi administrimin e rrezikut financiar (shih shënimin 5).
Në vijim janë gjykimet kritike, përveç atyre që përfshijnë vlerësimet (që trajtohen më poshtë më poshtë), që drejtimi ka bërë në
procesin e zbatimit të politikave kontabël të Grupit dhe që kanë efektin më të rëndësishëm në shumat e njohura në pasqyrat
financiare:
Vlerësimi i modelit të biznesit: Klasifikimi dhe matja e aktiveve financiare varet nga rezultatet e SPPI dhe testit të modelit të biznesit
(shënimi 3, g), (iii)). Grupi përcakton modelin e biznesit në një nivel që reflekton se si grupet e aktiveve financiare menaxhohen
së bashku për të arritur një objektiv të caktuar biznesi. Ky vlerësim përfshin gjykimin që pasqyron të gjitha provat relevante,
duke përfshirë vlerësimin e performancës së aktiveve dhe matjen e performancës së tyre, rreziqet që ndikojnë në performancën
e aktiveve dhe mënyrën se si menaxhohen ato dhe si kompensohen menaxherët e aktiveve. Grupi monitoron aktivet financiare
të matura me koston e amortizuar ose vlerën e drejtë nëpërmjet të ardhurave të tjera gjithëpërfshirëse që çregjistrohen përpara
maturimit të tyre për të kuptuar arsyen për nxjerrjen e tyre dhe nëse arsyet janë në përputhje me objektivin e biznesit për të cilin
është mbajtur pasuria. Monitorimi është pjesë e vlerësimit të vazhdueshëm të Grupit nëse modeli i biznesit për të cilin mbahet
pasuria financiare e mbetur vazhdon të jetë e përshtatshme dhe nëse nuk është e përshtatshme nëse ka pasur një ndryshim në
modelin e biznesit dhe kështu një ndryshim të ardhshëm në klasifikimin e tyre.
Përcaktimi i ECL-së

Rritja e ndjeshme e rrezikut të kredisë: Siç është shpjeguar në shënimin 3 (g) (ix) dhe 5 (b) (ii), ECL matet si një kompensim i
barabartë me ECL 12 muaj për aktivet e fazës 1 ose aktivet ECL të jetës për fazën 2 ose aktivet e fazës së tretë. Një aktiv lëviz
në fazën 2 kur rreziku i kredisë është rritur ndjeshëm që nga njohja fillestare. SNRF 9 nuk përcakton se çfarë përbën një rritje
të ndjeshme të rrezikut të kredisë. Në vlerësimin nëse rreziku i kredisë i një aktivi ka rritur ndjeshëm Grupin merr parasysh
informacionin cilësor dhe sasior të arsyeshëm dhe të mbështetur përpara. Referojuni shënimit 3 (g) (ix) dhe 5 (b) (ii), për më shumë
detaje.
Krijimi i grupeve të aktiveve me karakteristika të ngjashme të rrezikut të kredisë: Kur ECL-të maten në baza kolektive, instrumentet
financiare grupohen në bazë të karakteristikave të rrezikut të përbashkët. Referojuni shënimit 3 (g) (ix) dhe 5 (b) (ii), për detajet
e karakteristikave të shqyrtuara në këtë aktgjykim. Grupi monitoron përshtatshmërinë e karakteristikave të rrezikut të kredisë
në mënyrë të vazhdueshme për të vlerësuar nëse ato vazhdojnë të jenë të ngjashme. Kjo është e nevojshme për të siguruar
që karakteristikat e rrezikut të kredisë të ndryshojnë, ka ri-segmentim të duhur të aktiveve. Kjo mund të rezultojë në krijimin e
portofolave të rinj ose në lëvizjen e aktiveve në një portofol ekzistues që reflekton më mirë karakteristikat e ngjashme të rrezikut të
kredisë të atij grupi të aktiveve. Ri-segmentimi i portofoleve dhe lëvizja midis portofoleve është më e zakonshme kur ka një rritje
të ndjeshme të rrezikut të kredisë (ose kur kjo rritje e rëndësishme ndryshon) dhe kështu aktivet lëvizin nga 12-mujore në ECL-të
e jetës, ose anasjelltas, por kjo mund të ndodhë edhe brenda portofoleve që vazhdojnë të maten në të njëjtën bazë të ECL-ve
12-mujore ose të jetës, por shuma e ndryshimeve të ECL sepse rreziku i kredisë së portofoleve ndryshon.
Modelet dhe supozimet e përdorura: Grupi përdor modele të ndryshme dhe supozime në matjen e vlerës së drejtë të aktiveve
financiare si dhe në vlerësimin e ECL. Gjykimi zbatohet në identifikimin e modelit më të përshtatshëm për secilin lloj të aktivit,
si dhe për përcaktimin e supozimeve të përdorura në këto modele, duke përfshirë supozimet që lidhen me drejtuesit kryesorë
të rrezikut të kredisë. Shih shënimin 3 (g) (ix) dhe 5 (b) (ii) për më shumë detaje mbi ECL dhe shënimin 3 (g) (viii) për më shumë
detaje mbi matjen e vlerës së drejtë.